Vertellen wat zelfhypnose is aan wie dit nog niet heeft ervaren, is als uitleggen hoe chocolade smaakt aan iemand die dat nooit proefde. Daarom eerst een voorbeeld.
Stel je voor, je wilt even relaxen, en voor je het weet zit je aan het strand. Je blote voeten lekker in het warme zand. Genietend van de zon, de zilte geur, het geluid van de branding: wat een heerlijke rust!
En na 5 minuutjes hoor je jezelf zeggen “3, 2, 1 uit hypnose”, je rekt je uit, opent je ogen en bent weer …… in je eigen woonkamer.
Dergelijke ervaringen hadden deelnemers aan de cursus zelfhypnose. Aan de hand van hun evaluaties geef ik antwoord op de volgende vragen :
- Hoe kan ik ontspannen in zelfhypnose, en waarom werkt dat zo diep?
- Moet ik daar jaren voor oefenen of lukt dat al na een paar weken?
- Hoe kan ik mijzelf in zelfhypnose suggesties geven om concrete doelen te bereiken?
Zo diep ontspannen dat je vergeet waar je bent, lukt dat iedereen?
Mijn eigen ervaring toen docent Jos Olgers mij de wondere werking van de zelfhypnose leerde, was het gevoel van een glijbaan af zoeven. Dan in het water plonzen en….. rust. Cursisten die op hun beurt mijn cursus zel
fhypnose volgden noteerden na 3 weken: “een rustmoment op de dag, meer rust voelen dan enkel de ratio, een heerlijke ontspanning van ‘loslaten’, onverwacht helemaal van de wereld zijn.” Dus ja, na enkele weken dagelijks oefenen leerde iedereen met zelfhypnose diep te ontspannen.
Oefenen kost weinig tijd en elke keer dat je het doet ontspan je meteen! En als je elke dag één of meer momenten van 5 minuten zelfhypnose inbouwt krijgt stress minder kans in je leven.
Hoe kan ik zelfhypnose het beste leren?
Zelfhypnose is het gemakkelijkst onder de knie te krijgen door – net zoals bij schaatsen – steeds dezelfde routine te volgen: stap voor stap. Eerst het hoofd erbij houden, maar na een paar keer gaat het vanzelf en zonder denken. Het zit dan letterlijk onder de knie, ver van je hoofd.
- Stap 1: bepaal je het doel, zoals een plek in gedachten nemen waar je rust wilt ervaren.
- Stap 2: start de routine en breng jezelf in hypnose. Daar zijn veel uitgekiende manieren voor, maar alleen al het staren in een kaarsvlammetje brengt je gemakkelijk in deze toestand.
- Stap 3: ‘landt’ op de gekozen rustplek en ontspan. Hardop uitspreken wat je voelt geeft extra aandacht en zo verdieping. Bovendien vertraag je door het uitspreken van de woorden, afleidende gedachten komen daar niet gauw doorheen.
Oh ja, bij de laatste stap haal je jezelf weer helemaal uit hypnose!
Hoe werkt dat ontspannen bij zelfhypnose?
In zelfhypnose ontspannen we door concentratie op de eigen beleving. Deze sterke concentratie is niet te vergelijken met de ‘ontspannen’ toestand na gebruik van alcohol, drugs of slaapmiddelen. Die verlagen juist de concentratie.
In zelfhypnose focus je steeds meer op je binnenwereld. Je raakt op natuurlijke wijze in trance , dichter bij je emoties, lichamelijk- en onbewust ervaren.
We stellen ons een een plek voor waar ontspannen vanzelf spreekt, strand, bos of bloementuin. In hypnose krijg je steeds meer het gevoel dat je er echt bent: alle spieren ontspannen en ook het hoofd komt tot rust. Daarom voel je je na 5 minuten zelfhypnose zo uitgerust en helder. Door dit dagelijks te doen gaat het steeds meer vanzelf, en ook steeds dieper.
Met verrassingen als ”voelen dat je in een luchtbel zit en van boven naar beneden kijken” of “het horen van krijsende zeemeeuwen”.
Zelfhypnose ontspant zo diep omdat ik dichter bij mijn onbewuste kom?
Precies, door onbewust zijn komen herinneringen gemakkelijker boven. Zoals een cursusdeelnemer opmerkte: “grappig dat er beelden van vroeger naar boven komen die ik járen vergeten was”.
Omdat je in zelfhypnose dichter bij je onbewuste denken bent ontstaan regelmatig inzichten die er toen nog niet waren. De achtergronden en het handelen van anderen, waarom het zo gelopen is en de gevolgen van toen.
In de cursus zelfhypnose kon ongeveer een kwart van de deelnemers zelfs binnen een paar weken “als vanzelf” een situatie waarin zij vast zaten veranderen! Zoals op het gebied van slapeloosheid, nee durven zeggen, snoepen en ontslagverwerking.
Leidt ontspannen met zelfhypnose dan altijd tot zelf-therapie?
We kunnen zelfhypnose gebruiken om te ontspannen, maar er kan meer. Behalve dieper ‘in’ de ervaring kun je in zelfhypnose op een afstand naar jezelf kijken: dissociëren. Anderen die ons waarnemen zien meestal meer dan we onszelf bewust zijn. Jezelf objectief observeren geeft nieuwe informatie. Misschien wil je daardoor zelfs iets veranderen, dat kan.
Je kunt ook pijn verlichten met zelfhypnose door dissociëren: letterlijk afstand nemen van de pijn. Minder pijn ervaren door ontspannen en de aandacht op iets anders richten.
Welke mogelijkheden biedt zelfhypnose bij het veranderen van gewoonten?
We kunnen onszelf soms ongelooflijk in de weg zitten als we heel bewust iets belangrijks willen. Afvallen, niet boos worden, minder roken of drinken, nee zeggen, noem maar op. We zijn heel gemotiveerd om dat voor elkaar te krijgen. 
Toch lukt het zelden deze voornemens uit te voeren en de oorzaak is onze eigen onbewuste tegenwerking. Je hoort jezelf ineens “ja” zeggen als je ”nee” bedoelt. Of een derde glas volschenken terwijl je er twee met jezelf hebt afgesproken. Hoe brengen we onszelf tot andere gedachten?
Zelfhypnose is de methode bij uitstek om die tegenwerker tot meewerker te maken. Geen strijd met jezelf maar samenwerking. Niet nóg meer je best doen, maar de onbewuste verbeelding inschakelen. In zelfhypnose omzeilen we de ratio en bieden het onbewuste systeem direct suggesties die ons nieuwe gedrag bepalen. De weg van de minste weerstand!
Hoe werken suggesties, gaan we die ineens geloven?
Door gunstige gedachten krachtig te visualiseren zal ons onbewuste denken deze willen uitwerken.
Ruim een eeuw geleden kwam de Franse apotheker Emile Coué er achter dat als hij zijn pillen uitdeelde met positieve suggesties de werking verbeterde! Hij stopte met het verkopen van pillen en onderzocht hoe suggesties werken.
Coué ontdekte dat het onbewuste denken de krachtigste indrukken probeert uit te voeren, en het daarbij steevast wint van wilskracht. Zijn methode ‘toegepaste bewuste zelfsuggestie’ laat verbeelding en wilskracht juist samenwerken.
In zelfhypnose verbeelden we wat we willen bereiken en prenten dat direct in het onbewuste. De juiste suggesties openen wat eerder gesloten was. En hoe meer het denken omzeild wordt, hoe effectiever de suggesties.
Wat zegt de wetenschap hiervan?
Vroeger geloofden wetenschappers dat herinneringen eenmalig vastgelegd worden. Nu weten we dat herinneringen – opgeslagen als individuele bestanden – elke keer na raadplegen kunnen worden gewijzigd voordat ze weer worden opgeslagen.
Daarom laten we beelden in zelfhypnose direct in het onbewuste binnenkomen. Buiten bereik van bewust denken waar gedachten als “doe ik het wel goed?”, of “dat lukt me nooit!” de beelden juist zouden verzwakken. Dus als we willen afvallen en een visioen hebben van nieuwe passende kleding willen we dit niet koppelen aan de verzuchting “dat past me nooit”….
Hersenscans late
n zien hoe de hersenen voortdurend nieuwe verbindingen aanmaken en nieuwe koppelingen tot stand brengen. Dat verklaart precies de mogelijkheden om in zelfhypnose oude negatieve overtuigingen om te buigen. Wie meer wil weten over deze zogenoemde plasticiteit van de hersenen verwijs ik naar het werk van neuroloog Professor Merzenich. Zowel zijn publicaties als trainingen zijn online beschikbaar en bevestigen de geweldige mogelijkheden.
Tenslotte
Zelfhypnose is een beproefde methode die in de praktijk al jarenlang wordt gebruikt. Dus wat houd je tegen om zelf hypnose te leren? Dat kan uit een boekje, maar het is veel efficiënter en krachtiger om hiervoor een cursus te volgen, of naar een hypnotherapeut te gaan.
© Bernard Ligtenberg https://www.zielsveel.nl
Dit artikel verscheen eerder in de Special 2018/2019 van het Tijdschrift voor Eclectische en Therapeutische Hypnose